Is een gratis lidmaatschap voor uw organisatie haalbaar ?
De discussie over een gratis lidmaatschap is me nog maar zelden ter ore gekomen bij Belgische beroepsverenigingen of sectororganisaties. Zelf stel ik altijd dat het belangrijk is voor de organisatie om te beschikken over middelen die voor ‘generieke’ doeleinden gebruikt kunnen worden. De ‘What’s in it for us’ moet het tegenwoordig al zo makkelijk afleggen tegen de ‘What’s in it for me?’-vereiste van het lid.
Gratis ≠ beter?
Bovendien wordt door tegenstanders ook onmiddellijk opgeworpen dat ‘gratis’ dikwijls geassocieerd wordt met niet-goed of minderwaardig, of minstens een verborgen angel bevat.
Schaalvergroting
Dit laatste kan deels opgevangen worden door het Freemium-model. Daarbij is het basispakket aan voordelen gratis, maar wie meer wil, betaalt extra. Een model dat we allemaal kennen van online diensten zoals LinkedIn of Mailchimp.
In de Verenigde Staten wordt ook al sinds enige tijd duchtig geëxperimenteerd met Free en Freemium membership modellen voor ledenverenigingen. Als directe voordelen wordt verwezen naar de mogelijkheid om een grotere ledencommunity te creëren. Zo’n schaalvergroting is niet enkel goed voor de leden zelf, maar biedt de organisatie meer gewicht bij de belangenbehartiging en het maakt de onderhandelingen met sponsors en service providers makkelijker.
Nochtans is er een grote bezorgdheid over niet alleen het principiële aspect – hoe gaan we collectieve ambitie realiseren – maar ook over de operationele haalbaarheid. Het toonaangevende kenniscentrum van ASAE formuleert dit als volgt:
“Many associations could see freemium services as a threat to their core business model, as most association services are bundled into a base membership package that provides high value to members. If services are unbundled, some core activities that associations currently fund through cross-subsidy from the profits of other projects may not be viable if members are not willing to pay the true cost of delivery.” (ASAE Trends Database)
Tegenstanders werpen ook op dat tegenover het low-handling-cost aspect van het gratis lidmaatschap (een online registratie volstaat in principe) er veel meer energie en resources nodig zijn om de andere, betalende diensten van het freemium-model af te handelen. Dat je in een permanente staat van marketingstress zit om de ‘transacties’ te realiseren.
FEDIPRO gaat Freemium
En toch gaan we het Freemium-model uitproberen. Meer bepaald voor FEDIPRO, de Federation of Independent Professionals, een kleine organisatie van zelfstandige kenniswerkers waarbij één van de uitdagingen erin bestaat de leden te overtuigen om voorbij hun vakdomeinspecifieke issues te kijken. Een zelfstandige milieuconsultant is op de eerste plaats lid van de Beroepsvereniging van Milieuprofessionals en op de tweede plaats van UNIZO en/of VOKA omdat zijn klanten daar zitten. Aandacht voor het eigen, bijzondere statuut van onafhankelijke professional komt pas helemaal op het eind aan bod.
Leden van FEDIPRO krijgen voortaan gratis toegang tot de community, de newsletter, het kenniscentrum (ondersteund door diverse kennispartners) en generieke activiteiten. Betalend zijn dan weer gespecialiseerde diensten, masterclasses … (www.fedipro.be)
Communitygevoel!
Los van de voordelen van schaalvergroting zoals hierboven al aangehaald, willen we een communitygevoel (‘sense of belonging’) creëren. Een beetje zoals een verzekering een soort van collectieve garantie bieden: dat ze er niet alleen voor staan. Tegelijk biedt de laagdrempelige toegang tot de community het voordeel om kennis te maken met de organisatie en met de leden. Zeker nu de kracht van een organisatie niet langer schuilt in een loutere transactie van kennis van de vereniging in ruil voor lidgeld, maar in het faciliteren van kennis en expertise onder de leden waarbij geven en nemen centraal staat.
We gaan het ook proberen omdat we de behoeften van de leden centraal willen zetten, en niet de uitbouw van de organisatie of de centrale aansturing. Het ‘ownership’ moet bij de individuele leden ontstaan dankzij een scherpe focus op de collectieve ambitie: mekaar helpen en sterker maken door zich te verbinden.
Reflecties op deze aanpak? Wij zijn benieuwd.